Σεμινάρια Προπονητών

Τα σεμινάρια Αθλητικής Ψυχολογίας απευθύνονται κατά κύριο λόγο σε προπονητές, όλων των ηλικιών και επιπέδων. Αναφέρονται σε θέματα που αφορούν σε αθλητές νεαρής ηλικίας και με μικρή εμπειρία, αλλά και σε αθλητές υψηλού επιπέδου, με μακρόχρονη πορεία στον αθλητισμό. Αναλύονται τέσσερα βασικά ζητήματα του αθλητικού περιβάλλοντος, το άγχος, η επικοινωνία των προπονητών με αθλητές καιγονείς, οι στόχοι στο αθλητικό πλαίσιο και τα κίνητρα των αθλητών.

Στο σεμινάριο που αφορά στο άγχος των αθλητών, περιγράφεται η διαδικασία του άγχους στον άνθρωπο και πώς εκδηλώνεται στους αθλητές. Αναλύονται οι επιπτώσεις του άγχους στην αγωνιστική απόδοση καθώς και η πιθανή «συμβολή» του προπονητή στη μεγιστοποίηση του άγχους των αθλητών.  Το άγχος παρουσιάζεται ως παράγοντας κληρονομικών καταβολών, ως στοιχείο σύμφυτο με την πίεση που αναπτύσσεται στους αθλητικούς χώρους, ως αποτέλεσμα των υψηλών προσδοκιών των εμπλεκομένων στο αθλητικό περιβάλλον. Η αντιμετώπισή του αποτελεί διαδικασία δύσκολη και επίπονη, στην οποία ο ρόλος του προπονητή είναι καθοριστικός.

Η επικοινωνία των προπονητών με τους αθλητές τους βασίζεται σε δύο θεμελιώδεις αρχές, την αμοιβαία ικανοποίηση και την αποτελεσματική αλληλεπίδραση. Η ικανοποίηση των δύο πλευρών αποτελεί το σκοπό της συνεργασίας τους και παρουσιάζονται έννοιες που την ενισχύουν, όπως η εποικοδομητική ανατροφοδότηση, η επιβράβευση, η ωφέλιμη χρήση των τιμωριών και η διαδικασία επίλυσης συγκρούσεων. Η επικοινωνία επεκτείνεται στις σχέσεις των προπονητών με τους γονείς, στην οποία, η πρώτη συνάντηση της κάθε αγωνιστικής χρονιάς, είναι η βάση για την μετέπειτα συνεργασία των δύο πλευρών, με εμπιστοσύνη και καλοπροαίρετη διάθεση.

Οι στόχοι των αθλητών είναι η κατεύθυνσή τους στον αθλητικό περιβάλλον, είναι ο παράγοντας που μεγιστοποιεί την προσπάθειά τους, δίνει ποιότητα στην καθημερινή προπόνηση και βελτιώνει την απόδοσή τους. Η τοποθέτησή τους εμπεριέχει συγκεκριμένους κανόνες, η παραβίαση των οποίων συνιστά τις «παγίδες» των στόχων. Η παρακολούθηση των στόχων και τα έγγραφα που αναπτύσσονται για τον σκοπό αυτό, αποτελούν την αρχή για την μέγιστη δυνατή απόδοσή τους με αντίπαλο τον «ιδανικό εαυτό» του καθενός. Ο ρόλος του προπονητή συνίσταται στο να κατευθύνει τον αθλητή προς τον στόχο του, βελτιώνοντας την «αυτό-συνειδητότητά» του, τη γνώση του εαυτού του και των δυνατοτήτων του.

Τα κίνητρα είναι για τον αθλητισμό η αρχή οποιασδήποτε συμπεριφοράς. Αιτιολογούν τη συμμετοχή των αθλητών, είτε ως εσωτερικά είτε ως εξωτερικά. Καλλιεργούνται από τους γονείς και το κοινωνικό πλαίσιο, υποβοηθούνται στην εξέλιξή τους από τους προπονητές των αθλητών. Στόχος των προπονητών είναι να δημιουργήσουν το καλύτερο δυνατό περιβάλλον για την ανάπτυξη των εσωτερικών, κυρίως, κινήτρων των αθλητών. Ο έλεγχος, η επιλογή, ο συναγωνισμός, η επίτευξη και η σύνδεση είναι θεμελιώδεις έννοιες για την ανάπτυξη των αθλητών σε προπονητικό και αγωνιστικό επίπεδο. Η παραμονή και επιτυχία του αθλητή στο περιβάλλον του αθλητισμού ορίζεται και καθορίζεται από την ύπαρξη των κινήτρων του για την αθλητική δραστηριότητα.

Ζαρώτης Γιάννης

Ψυχολόγος-Αθλητικός Ψυχολόγος